ნეისერია გონორეას დნმ | პჯრ (შარდი, საშოს და ურეთრის ნაცხი)

Neisseria gonorrhoeae-ს ახასიათებს ტროპიზმი საშოს, ურეთრის, ენდოცერვიკალური არხის, სწორი ნაწლავის, ხორხის, კონიუნქტივის ეპითელიუმის მიმართ. ბაქტერიემიის შედეგად (ვლინდება შემთხვევების 1%-ზე ნაკლებში) შესაძლებელია განვითარდეს პერიტონეალური ანთება. ინფექციის გადატანა უსიმპტომოდ, რაც ხელს უწყობს გართულებების განვითარებას მკურნალობის არარსებობის გამო, დამახასიათებელია ქალების 50-90%-თვის და მამაკაცების 10%-თვის. გასათვალისწინებელია, რომ Neisseria gonorrhoeae დაკავშირებულია სქესობრივი გზით გადამდები სხვა ინფექციების განვითარების გაზრდილ რისკთან, განსაკუთრებით T. vaginalis-თან.

მამაკაცებში გონოკოკური ინფექციის ძირითადი გამოვლინებაა ურეთრიტი, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს შემდეგი გართულებების განვითარება: პროსტატიტი, ვეზიკულიტი, ეპიდიდიმიტი, პარაურეთრიტი, პერიურეთრიტი და ა.შ. შეიძლება განვითარდეს უნაყოფობა.

ქალებში, ანთებითი პროცესის ლოკალიზაციის მიხედვით, არსებობს:

• შარდსასქესო სისტემის ქვედა ნაწილების გონოკოკური ინფექცია (ცერვიციტი, ურეთრიტი, ცისტიტი, ვულვოვაგინიტი);
• მენჯის ღრუს ორგანოების ანთებითი დაავადებები (ენდომეტრიტი, სალპინგიტი, ოოფორიტი, მენჯის პერიტონიტი).

ქრონიკული პროცესის და გაჭიანურებული მკურნალობის კურსის შემთხვევაში შეიძლება განვითარდეს საშვილოსნოსგარე ორსულობა და უნაყოფობა. ორსულ ქალებში გონოკოკური ინფექცია იწვევს გარსების ნაადრევ რღვევას, ნაადრევ მშობიარობას და ნაყოფის ინფექციას.

დაზიანების სხვა ლოკალიზაციებია (როგორც მამაკაცებში, ასევე ქალებში):

• ანორექტალური ზონა;
• ოროფარინქსი;
• თვალი: ახალშობილთა გონოკოკური ოფთალმია, გონოკოკური კონიუნქტივიტი (გონობლენორეა) როგორც წესი, ახალშობილებში გვხვდება სიცოცხლის პირველ საათებში ან დღეებში. ინფექცია ვითარდება დედის ინფიცირებულ სამშობიარო არხში ნაყოფის გავლისას ან (იშვიათ შემთხვევებში) ჩვილთან სამშობიაროს პერსონალის ინფიცირებული ხელებით კონტაქტისას.

Neisseria gonorrhoeae-ით გამოწვეული დაავადებების ლაბორატორიული დიაგნოსტიკა მოიცავს პირდაპირი გამოვლენის მეთოდებს, როგორიცაა შეღებილი ნაცხის მიკროსკოპული გამოკვლევა, კულტურული მეთოდი სპეციალურ საშუალებებზე ინოკულაციით და პჯრ (PCR) დიაგნოსტიკა (პათოგენის დნმ-ის გამოვლენა).

ამჟამად გონოკოკური ინფექციის დიაგნოსტიკის ყველაზე გავრცელებულ მეთოდად რჩება მოლეკულური დიაგნოსტიკის მეთოდი – პოლიმერაზული ჯაჭვური რეაქცია (PCR). ეს მეთოდი  იძლევა მოკლე დროში მაღალი დიაგნოსტიკური მგრძნობელობით და სპეციფიურობით (96%-ზე მეტი) N. gonorrhoeae-ის იდენტიფიცირებისა და მკურნალობის დანიშვნის საშუალებას.

საკვლევი მასალა

პჯრ დიაგნოსტიკისთვის რეკომენდებულია:

• მამაკაცებში დილის შარდის პირველი ნაწილის გამოყენება. ეს არის ყველაზე ოპტიმალური მასალა, რომლის შემთხვევაშიც დიაგნოსტიკური მგრძნობელობა აღწევს 85%-95%-ს.
• ქალებში შარდის პირველი ნაწილის გამოყენებას აქვს უფრო დაბალი დიაგნოსტიკური მგრძნობელობა (დაახლოებით 80-90%), ვიდრე მამაკაცებში, ამიტომ ქალების შემთხვევაში უროგენიტალური ნაცხი აღიარებულია ტესტირებისთვის ყველაზე ოპტიმალურ მასალად. ქალებში შარდის პირველი ნაწილის შესწავლა შეიძლება გამოყენებულ იქნას ისეთ სიტუაციებში, როდესაც ძნელია საშოდან და საშვილოსნოს ყელიდან ნაცხის აღება (მაგალითად, ორსულ ქალებში) ან სახეზეა ცისტიტის კლინიკა (მათ შორის ქრონიკული). ქალების გამოკვლევის ყველაზე ოპტიმალური დროა ბოლო მენსტრუაციის პირველი დღიდან მეოთხე კვირა.
• ნაცხის ასაღები ჯაგრისი და ეპენდორფი სატრანსპორტო სითხით შეგიძლიათ აიღოთ სინევოს ფილიალებში.
• ნაცხის ასაღებად მიმართეთ ექიმ-სპეციალისტს (უროლოგი, გინეკოლოგი).

საკვლევი მასალა ლაბორატორიაში უნდა მოიტანოთ 13:00 სთ მდე.

როგორ მოვემზადოთ ტესტისთვის?

ნაცხის აღებამდე:

• არ გამოიყენოთ ვაგინალური შხაპი;
• რეკომენდებულია სქესობრივი კავშირისგან თავის შეკავება არანაკლებ 24-48 საათის განმავლობაში;
• არ მოშარდოთ უშუალოდ ნაცხის აღებამდე;
• კონტრაცეპტივების გამოყენება სამი დღით ადრე უნდა შეწყდეს;
• ნაცხის აღება ხდება კოლპოსკოპიიდან 24-48 საათის შემდეგ და საშოს ულტრაბგერითი გამოკვლევიდან – 24 საათის შემდეგ;

• ჩაიტარეთ გარე სასქესო ორგანოების ჰიგიენური პროცედურები საპნის და სხვა სარეცხი საშუალებების გამოყენების გარეშე;
• ტესტი შეიძლება ჩატარდეს არა უადრეს 10-14 დღისა ანტიბაქტერიული, ანტიფუნგალური ან ადგილობრივი ანტისეპტიკების მიღების დასრულებიდან;
• რეკომენდებულია ტესტის ჩატარება ოვულაციის დროს ან უროგენიტალური ტრაქტის ანთებითი დაავადების სიმპტომების არსებობისას.
• მენსტრუალური სისხლდენის დროს გამოკვლევა არ ტარდება.
• კვლევა ტარდება მიკროორგანიზმების შემცველი პრეპარატების (პრობიოტიკები, ევბიოტოცი) მიღებიდან 2 კვირის შემდეგ.