თავისუფალი კორტიზოლი (24 საათიანი შარდი)

კორტიზოლის განსაზღვრა 24-საათიან შარდში არის არჩევის მეთოდი კუშინგის სინდრომის დიაგნოსტიკისთვის, რადგან კორტიზოლის შარდით გამოყოფის სიჩქარეზე გავლენას არ ახდენს თირკმელზედა ჯირკვლის ქერქის მიერ ჰორმონის სეკრეციის ყოველდღიური ცვალებადობა. ტესტი იძლევა, ჯანმრთელი და კუშინგის სინდრომით დაავადებული პირების, უფრო ზუსტი დიფერენცირების საშუალებას.

შარდის კორტიზოლი ასახავს შრატში თავისუფალი კორტიზოლის რაოდენობას, რომელიც გაფილტრულია თირკმლებში და კორელირებს კორტიზოლის სეკრეციის სიჩქარესთან.

ჩვეულებრივ, არსებობს პირდაპირი პროპორციული კავშირი შარდის თავისუფალ კორტიზოლსა და შრატის კორტიზოლის ბიოლოგიურად აქტიურ ნაწილს შორის.

როდის ჩავიტაროთ ტესტი თავისუფალ კორტიზოლზე?

• თირკმელზედა ჯირკვლის ქერქის ფუნქციის შეფასება (განსაკუთრებით ჰიპერკორტიციზმის შემთხვევაში);
• გლუკოზის აუტანლობის, ჰირსუტიზმის, სტრიების, წელის ტკივილის ან მენსტრუალური დარღვევების მქონე მსუქანი ან ჰიპერტენზიის მქონე პაციენტების გამოკვლევა.

როგორ მოვემზადოთ ტესტისთვის?

თავი აარიდეთ სტრესს შარდის შეგროვების მთელი პროცესის განმავლობაში (24 საათი).

საკვლევი მასალა/შარდის შეგროვების წესი

24-საათიანი შარდი. დილის 7 საათზე პაციენტი შარდავს და არ ინახავს ამ შარდს, შემდეგი მოშარდვის დროს კი პლასტმასის ჭურჭელში (2-3 ლიტრიანი შარდის კონტეინერი) აგროვებს შარდის მთელ მოცულობას მეორე დღის დილის 7 საათამდე (24 საათის განმავლობაში); პაციენტმა ამ კონტეინერიდან 100 მლ შარდი უნდა გადაიტანოს (მაგ. შპრიცით) შარდისთვის განკუთვნილ ერთჯერად პლასტმასის ჭიქაში და უნდა შეინახოს 2-8 ° C ტემპერატურაზე ტესტის დაწყებამდე (1-1,5სთ-ის განმავლობაში).

შედეგების შესაძლო ინტერპრეტაცია

შარდის თავისუფალი კორტიზოლის გაზრდილი კონცენტრაცია პაციენტში, რომელმაც ადექვატურად შეაგროვა შარდის ნიმუში, საკმარისია კუშინგის სინდრომის დიაგნოსტირებისთვის; ნორმალური შედეგი სავარაუდოდ გამორიცხავს ამ დიაგნოზს.

დიაგნოსტიკური შეზღუდვები

დაბალი მნიშვნელობების მიღება სულაც არ მიუთითებს თირკმელზედა ჯირკვლის უკმარისობაზე.

ორსულობა და ორალური კონტრაცეპტივები დაკავშირებულია კორტიზოლის გაზრდილ ექსკრეციასთან.

რესურსები

https://www.synevo.ro/shop/cortizol-liber-urinar/