ზრდის ჰორმონი (HGH) | ლაბორატორიული კვლევა

hGH (სომატოტროპინი) აუცილებელია ზრდის პროცესისთვის, ხოლო მოზრდილებში ის მნიშვნელოვან როლს ასრულებს მეტაბოლიზმის პროცესში. იგი სინთეზირდება ჰიპოფიზის ჯირკვლის წინა წილის აციდოფილურ უჯრედებში, ხოლო მისი სეკრეცია უჯრედშიდა დეპოზიტის გრანულებიდან რეგულირდება ჰიპოთალამური ჰორმონების – GHRH-ისა (ზრდის ჰორმონის გამათავისუფლებელი ჰორმონი) და SRIF-ის (სომატოტროპინის განთავისუფლება-ინჰიბირების ფაქტორი) მეშვეობით; მათი სინთეზი დამოკიდებულია ნეიროტრანსმიტერებზე, როგორიცაა სეროტონინი, დოფამინი, ნორეპინეფრინი და ზრდის ჰორმონის გამათავისუფლებელი პეპტიდები. იგი ასევე გამოიყოფა ფიზიკური დატვირთვის, სტრესის, ღრმა ძილის, ჰიპოგლიკემიის, გლუკაგონის, ინსულინის, ფარისებრი ჯირკვლის ჰორმონების, ესტროგენების, ტესტოსტერონის და ვაზოპრესინის საპასუხოდ.

hGH ასტიმულირებს რნმ-ის წარმოებას, ცილის სინთეზს, დეპოებიდან ცხიმოვანი მჟავების მობილიზებას და აქვს ხანმოკლე ინსულინის ანტაგონისტური მოქმედება. ხანგრძლივად მომატებულმა დონემ შეიძლება გამოიწვიოს გლუკოზის მიმართ ტოლერანტობის დაქვეითება.

თუ ჰიპოფიზი სხვადასხვა ეტაპზე, გამოიმუშავებს არასაკმარის ან გადაჭარბებულ ზრდის ჰორმონს ეს გამოიწვევს შესაბამისად ჯუჯობას და გიგანტიზმს. მოზრდილებში ზრდის ჰორმონის ჭარბი რაოდენობა გამოიწვევს აკრომეგალიას.

ტესტი სასარგებლოა ჰიპო- ან ჰიპერპიტიუტარიზმის დასადასტურებლად, რაც შესაბამისი თერაპიის დროულად დაწყების შესაძლებელობას იძლევა.

ჰორმონის განსაზღვრა შეიძლება შესრულდეს როგორც ბაზალურ, ასევე სტიმულაციის (ფიზიკური დატვირთვა, არგინინი, გლუკაგონი ან ინსულინი) ან დათრგუნვის (100 გ გლუკოზის მიღების შემდეგ) პირობებში.

რეაგირების არარსებობა ან სტიმულაციის ტესტებზე არაადეკვატური რეაგირება დაკავშირებულია ჰიპოპიტუიტარიზმთან.

გიგანტიზმის ან აკრომეგალიის შემთხვევაში, აღინიშნება დათრგუნვის ნაკლებობა ან არასრული დათრგუნვა გლუკოზის მიღების შემდეგ. უფრო მეტიც, აკრომეგალიის მქონე პაციენტებში შეიძლება აღინიშნოს hGH-ის პარადოქსული ზრდა დათრგუნვის ტესტზე.

როდის ჩავიტაროთ ტესტი ზრდის ჰორმონზე?

hGH (სომატოტროპინი) – ჰიპოფიზის სომატოტროპული ფუნქციის მარკერი.

• დაგვიანებული ან დაჩქარებული ზრდა;
• ოსტეოპოროზი;
• კუნთების სისუსტე;
• თმის ზრდის დარღვევა;
• ჰიპოგლიკემიის ტენდენცია (მათ შორის ალკოჰოლის მიღებისას);
• ჰიპერგლიკემია;
• ჭარბი ოფლიანობა;
• პორფირია

როგორ მოვემზადოთ ტესტისთვის?

ანალიზის ჩატარებამდე 3 დღით ადრე, გამორიცხეთ ფიზიკური დატვირთვა. სისხლის აღებამდე საჭიროა პაციენტმა დაისვენოს 30 წუთის განმავლობაში.

საკვლევი მასალა

ვენური სისხლი

შედეგების შესაძლო ინტერპრეტაცია

სომატოტროპინის დონის მომატება:

• აკრომეგალია და გიგანტიზმი;
• შიმშილი, სტრესი, ალკოჰოლიზმი;
• თირკმლის ქრონიკული უკმარისობა;
• პოსტტრავმული და პოსტოპერაციული მდგომარეობები;
• პორფირია, ჰიპერგლიკემია;
• ექტოპიური სეკრეცია (კუჭის, პანკრეასის კუნძულების, პარათირეოიდული ჯირკვლების, ფილტვების სიმსივნეები);
• ჰიპერპიტუიტარიზმი;
• ლარონის ჯუჯობა;
• ფიზიკური დატვირთვა.

სომატოტროპინის დონის კლება:

• ჰიპოფიზალური ნანიზმი (ჯუჯობა);
• ჰიპერკორტიციზმი;
• ჰიპოპიტუიტარიზმი;
• იცენკო-კუშინგის სინდრომი;
• ძილის ნაკლებობა;
• იატროგენული ზემოქმედება: რენტგენოთერაპია, ქიმიოთერაპია, ქირურგია;
• ჰიპერგლიკემიის გამომწვევი ფაქტორები;
• სიმსუქნე;
• ნაყოფის ანენცეფალია