საერთო თიროქსინი (T4)

საერთო თიროქსინი (T4 Total) ასახავს სისხლში თავისუფალი და პლაზმის ცილებთან შეკავშირებული თიროქსინის მთლიან კონცენტრაციას.

თიროქსინი (T4) – ამინომჟავა თიროზინის იოდირებული წარმოებულია, შეიცავს 4 იოდის ატომს, გამოიყოფა ფარისებრი ჯირკვლის მიერ TSH-ის მაკონტროლებელი ზემოქმედებით; მნიშვნელოვან როლს ასრულებს ზოგად მეტაბოლიზმში. ჰორმონის 0.05% თავისუფალ მდგომარეობაშია, დანარჩენი T4 უკავშირდება თიროქსინ-შემბოჭველ გლობულინს (TBG), პრეალბუმინს და ალბუმინს.

ვინაიდან, შრატში სატრანსპორტო ცილების კონცენტრაცია დამოკიდებულია ეგზოგენურ და ენდოგენურ ფაქტორებზე (მაგალითად, იგი იზრდება ორსულობის დროს, პერორალური კონტრაცეპტივების მიღების შემდეგ, მცირდება ნეფროზული სინდრომისას), ეს ფაქტორი უნდა იქნას გათვალისწინებული T4 დონის შეფასებისას. თიროქსინ-შემბოჭველი გლობულინის კონცენტრაციის ზრდა იწვევს სისხლის შრატში საერთო T3-ის და საერთო T4-ის დონის მატებას, რაც თავდაპირველად იწვევს თავისუფალი T3 და თავისუფალი T4-ის მოკლევადიან შემცირებას. ამის შემდეგ T3 და T4-ის სეკრეცია ძლიერდება და მათი საერთო შემცველობა იზრდება მანამ, სანამ არ აღდგება თავისუფალი T3 და T4-ის ნორმალური დონე.

ფარისებრი ჯირკვლის ჰორმონები აინჰიბირებენ TSH სეკრეციას უარყოფითი უკუკავშირის პრინციპით, ადენოჰიპოფიზის თირეოტროპულ უჯრედებზე ზემოქმედებით.

პერიფერიული ქსოვილები და ჰიპოფიზის ჯირკვალი შეიცავს დეიოდინაზას კომპლექსს, რომელიც გარდაქმნის თიროქსინს (T4) ტრიიოდთირონინად (T3), რომელიც თავისმხრივ ჰორმონის ძირითადი აქტიური ფორმაა და მოქმედებს უჯრედებზე.

დღის განმავლობაში, თიროქსინის მაქსიმალური კონცენტრაცია განისაზღვრება 8-დან 12 საათამდე, მინიმალური – 23-დან 3 საათამდე. წლის განმავლობაში, T4 მაქსიმალური მნიშვნელობები აღინიშნება სექტემბრიდან თებერვლამდე, ხოლო მინიმალური – ზაფხულში. ორსულობის დროს, საერთო თიროქსინის კონცენტრაცია იზრდება და მაქსიმალურ მნიშვნელობებს აღწევს III ტრიმესტრში.

როდის ჩავიტაროთ ტესტი საერთო თიროქსინზე?

ფარისებრი ჯირკვლის ფუნქციური მდგომარეობის მარკერი:

• ჰიპერთირეოზის დიაგნოზი;
• ჰიპოთირეოზის დიაგნოზი;
• TSH დათრგუნული თერაპიის მონიტორინგი.

როგორ მოვემზადოთ ტესტისთვის?

ანალიზისთვის საჭიროა ვენური სისხლი.

ტესტის ჩაბარება ხდება უზმოდ, დილის საათებში (დაახლოებით 10 საათამდე). ტესტირებამდე ყავის მიღება და მოწევა სერიოზულად იმოქმედებს შედეგებზე. დასაშვებია ტესტირებამდე 250 მილილიტრი წყლის დალევა.

ტესტისრებამდე 12 საათით ადრე არ მიიღოთ მულტივიტამინები ან საკვები დანამატები, რომლებიც შეიცავს ბიოტინს (ვიტამინი B7).

თუ პაციენტს მკურნალობენ თიროქსინის შემცველი საშუალებებით, თიროქსინისთვის სისხლის შეგროვება უნდა განხორციელდეს მკურნალობის შეწყვეტიდან 4-6 კვირის შემდეგ.

შედეგების შესაძლო ინტერპრეტაცია

საერთო თიროქსინის (T4 Total) დონე იზრდება:

• ჰიპერთირეოზი;
• მწვავე თირეოიდიტი;
• ორსულობა;
• თიროქსინით მკურნალობა;
• სიმსუქნე;
• ჰეპატიტი.

საერთო თიროქსინის (T4 Total) დონე მცირდება:

• ფარისებრი ჯირკვლის ჰიპოფუნქცია;
• ცილების გაზრდილი კარგვა (თირკმლისმიერი სინდრომი, კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის დაავადებები);
• იცენკო-კუშინგის სინდრომი;
• იოდის მნიშვნელოვანი დეფიციტი;
• ფიზიკური დატვირთვა;
• პანჰიპოპიტუიტარიზმი.