რენინი | ლაბორატორიული კვლევა

რენინი არის ფერმენტი, რომელიც მიეკუთვნება ასპარტილ-პროტეაზას ოჯახს; რენინის სინთეზი თავდაპირველად გამოვლინდა თირკმლის იუქსტაგლომერულურ აპარატში, მაგრამ მოგვიანებით გაირკვა, რომ ის ასევე შეიძლება წარმოიქმნას თავის ტვინში, გულსა და არტერიების გლუვ-კუნთოვან უჯრედებში.

რენინი ცირკულირებს ორი განსხვავებული ფორმით: პრორენინი და აქტიური რენინი. პრორენინი წარმოადგენს რენინის წინამორბედს ფერმენტული მოქმედების გარეშე; ის გარდაიქმნება აქტიურ რენინად იუქსტაგლომერულური აპარატის უჯრედების სეკრეტორულ გრანულებში.

აქტიურ რენინს აქვს სუბსტრატის სპეციფიკა და ანგიოტენზინოგენს გარდაქმნის ბიოლოგიურად არააქტიურ ანგიოტენზინ I-ად.

თავის მხრივ, ანგიოტენზინ I იშლება ანგიოტენზინ-კონვერტაზის მოქმედების შედეგად და წარმოიქმნება აქტიური ოქტაპეპტიდური ანგიოტენზინ II – ყველაზე ძლიერი ვაზოსპრესორი, რომელიც მნიშვნელოვან როლს ასრულებს არტერიული წნევის რეგულირებაში. ანგიოტენზინ II ასევე ასტიმულირებს თირკმელზედა ჯირკვლის მიერ ალდოსტერონის წარმოებას;

რენინ-ალდოსტერონის სისტემა აკონტროლებს ნატრიუმის და კალიუმის ბალანსს, სისხლის მოცულობას და არტერიულ წნევას. თირკმლებში ნატრიუმის რეაბსორბცია გავლენას ახდენს პლაზმის მოცულობაზე. ჰიპოვოლემია, ჰიპოტენზია და ჰიპონატრემია ასტიმულირებენ რენინის სეკრეციას, რაც იწვევს ალდოსტერონის დონის მატებას. ალდოსტერონი იწვევს წყლის შეკავებას, არტერიული წნევის მომატებასა და კალიუმის დაკარგვას.

რენინის განსაზღვრა სასარგებლოა ჰიპერტონიული პაციენტების დიფერენციალური დიაგნოზის დროს. პლაზმის რენინის მომატებული დონე ფიქსირდება თირკმლის არტერიის სტენოზით გამოწვეული ჰიპერტენზიის მქონე პაციენტებში (თირკმლის სისხლძარღვოვანი ჰიპერტენზია).

რენინის ტესტირება ასევე შეიძლება სასარგებლო იყოს პირველადი ჰიპერალდოსტერონიზმის მქონე პაციენტების დიაგნოზირებისას, რომლებსაც, როგორც წესი, აქვთ რენინის დაბალი დონე.

გარდა ამისა, ტესტირება რეკომენდებულია პირველადი ჰიპერალდოსტერონიზმის მქონე პაციენტების, ჰიპერტენზიის მქონე პირველი რიგის ნათესავებისთვის. სკრინინგის მიზნით, გაიდლაინით რეკომენდებულია ამ პაციენტებში ალდოსტერონ / რენინის თანაფარდობის შეფასება.

პლაზმის რენინი ასევე გამოიყენება კორტიზონის ჩანაცვლებითი თერაპიის მონიტორინგის დროს თირკმელზედა ჯირკვლის უკმარისობის მქონე პაციენტებში.

ესენციური ჰიპერტენზიის მქონე პაციენტთა უმეტესობაში, რენინს აქვს ნორმალური ან დაბალი დონე. ამასთან, არსებობს პაციენტების ჯგუფი, რომლებშიც რენინის დონე მომატებულია, რაც წარმოადგენს მიოკარდიუმის ინფარქტის ან ინსულტის განვითარების გაზრდილ რისკს.

როდის ჩავიტაროთ ტესტი რენინზე?

• პირველადი და მეორეული ჰიპერალდოსტერონიზმის დიფერენციალური დიაგნოზი, შრატში ალდოსტერონის დონის ერთდროულ განსაზღვრასთან ერთად, ალდოსტერონ / რენინის თანაფარდობის გამოანგარიშებით და ზოგიერთი ფუნქციური ტესტის შესრულებით;
• ჰიპერტენზიის მქონე პაციენტების დიაგნოზი და მართვა თირკმლის არტერიის სტენოზის გამო;
• კორტიზონის ჩანაცვლებითი თერაპიის მონიტორინგი თირკმელზედა ჯირკვლის უკმარისობის მქონე პაციენტებში;
• სისხლძარღვოვანი გართულებების რისკის შეფასება ესენციური ჰიპერტენზიის მქონე პაციენტებში;

როგორ მოვემზადოთ ტესტისთვის?

პირველადი ჰიპერალდოსტერონიზმის გამოვლენის მიზნით რეკომენდებულია:

ტესტირებამდე მინიმუმ 4 კვირით ადრე უნდა შეწყდეს მკურნალობა იმ წამლებით, რომლებიც გავლენას ახდენენ ტესტირებაზე: როგორც კალიუმის შემაკავებელი (სპირონოლაქტონი, ამილორიდი, ტრიამტერენი, ელფერენონი), ისე კალიუმის გამომდენი შარდმდენი საშუალებები, ასევე licorice ფესვიდან (licorice) მიღებული პროდუქტები.

1. რეკომენდებულია პაციენტებში სუფრის მარილის ნორმალური მიღება (დაახლოებით 3 გ ნატრიუმი დღეში).
2. თუ აუცილებელია არტერიული წნევის კონტროლის შენარჩუნება, სასურველია ტესტზე შემცირებული ზემოქმედების მქონე პრეპარატების მიღება.
3. ნიმუშის აღებისას სავალდებულოა პაციენტის პოზის დაზუსტება. მწოლიარე მდგომარეობაში სასურველია ტესტის გაკეთება დილით ადრე. ორთოსტატული პოზის დროს აუცილებელია პაციენტი ამ მდგომარეობაში დარჩეს ნიმუშის მიღებამდე მინიმუმ 30 წუთის განმავლობაში.
4. მიზანშეწონილია წინასწარ იცოდეთ ნატრიუმის და კალიუმის კონცენტრაცია სისხლში და შარდში.
5. თავი უნდა აარიდოთ რადიოაქტიური იზოტოპების მიღებას 24 საათით ადრე.

შედეგების შესაძლო ინტერპრეტაცია

თირკმლის არტერიის სტენოზის დროს აღინიშნება პლაზმის რენინის და შრატის ალდოსტერონის მომატებული მნიშვნელობები.

რენინის მონაცემები მნიშვნელოვანია თირკმლის სისხლძარღვების ვიზუალიზაციური კვლევების ჩატარების მიზანშეწონილობისთვის.