მეტანეფრინის მეტაბოლიტები (24 საათიანი შარდი)

ზოგადი ინფორმაცია

მეტანეფრინი და ნორმეტანეფრინი პლაზმის კატექოლამინების – ეპინეფრინის (ადრენალინი) და ნორეპინეფრინის (ნორადრენალინი) მეტაბოლიზმის პროდუქტებია. კატექოლამინები თირკმელზედა ჯირკვლის ტვინოვან შრეში სიმპათიკური ნერვული სისტემის უჯრედების მიერ  წარმოქმნილი ჰორმონებია. პირველადი კატექოლამინებია: დოფამინი, ეპინეფრინი და ნორეპინეფრინი. მათი გამოყოფა ხდება ფიზიკური ან ემოციური სტრესის საპასუხოდ. ისინი ხელს უწყობს ნერვული იმპულსების გადაცემას, ზრდის გლუკოზის და ცხიმოვანი მჟავების გამოყოფას ენერგიისთვის, აფართოებს ბრონქიოლებს, ჰაერის ნაკადის მოცულობის გაზრდისთვის, აფართოებს გუგებს და სხვა. ნორეპინეფრინი ავიწროებს სისხლძარღვებს, რაც იწვევს წნევის მატებას. ეპინეფრინი ზრდის გულის რითმს და ენერგიის მოხმარებას ორგანიზმის მიერ.

ფუნქციის შესრულების შემდეგ კატექოლამინები იშლება არააქტიურ კომპონენტებად. ეპინეფრინის მეტაბოლიტებია მეტანეფრინი, ნორეპინეფრინის – ნორმეტანეფრინი. ორივე მათგანი გამოიყოფა შარდით.

კატექოლამინები და მათი დაშლის პროდუქტები, როგორც სისხლში, ისე შარდში ზომიერი,  დინამიური ოდენობებითაა წარმოდგენილი. თუმცა, არსებობს სიმსივნეები –  ფეოქრომოციტომა, პარაგანგლიომები, – რომლებსაც ახასიათებს კატექოლამინების (შესაბამისად მათი მეტაბოლიტების) კონცენტრაციის მატება სისხლშიც და შრატშიც. ამას მოყვება სისტემატური, ან ეპიზოდური ხასიათის არტერიული ჰიპერტენზია, თავის ტკივილი, გულის რითმის აჩქარება, არითმიები, ოფლიანობა, გულისრევა, ნევროტულობა, კიდურების ტრემორი.

მკურნალობის გარეშე, დროთა განმავლობაში ვიტარდება თირკმლის, გულის და სხვა სასიცოცხლო ორგანოების დაზიანება და ისეთი გართულებები როგორიცაა ინსულტი, ან ინფარქტი.

შემთხვევათა უმეტესობაში შესაძლებელია აღნიშნული სიმსივნეების ქირურგიული მკურნალობა, რაც ამცირებს კატექოლამინების დონეს, აუმჯობესებს კლინიკურ მდგომარეობას და ამცირებს გართულებების რისკს.

საკვლევი მასალა:

24-საათიანი შარდი.

წინასწარი მომზადება ტესტისთვის

როგორც სისხლში, ისე შარდში კატექოლამინების და მათი მეტაბოლიტების კონცენტრაციაზე ზეგავლენას ახდენს მთელი რიგი საკვები, მედიკამენტები და დანამატები. ასევე სტრესი. აუცილებელია ტესტისთვის სატანადოდ მომზადება, რატა ნიმუში იყოს კვლევისთვის გამოსადეგი და დასკვნა - სწორი.

კვლევის წინ აუცილებელია ექიმს ქონდეს სრული ინფორმაცია რა მედიკამენტებს, დანამატებს იღებს პაციენტი. ექიმი წყვეტს რომელი მედიკამენტის მიღების დროებით შეწყვეტა  არის საჭირო, კვლევის ჩატარებამდე.

კვლევის ჩატარებამდე  10-12 საათით ადრე აუცილებელია თავის შეკავება ისეთი პროდუქტებისგან, როგორიცაა: ყავა, ჩაი, ბანანი, ვანილი, ციტრუსები, შოკოლადი და კაკაოს სხვა პროდუქტები.

საჭიროა ემოციური და ფიზიკური სტრესისგან თავის არიდება.

კვლევა განსაზღვრავს მეტანეფრინის კონცენტრაციას სისხლში. გამოვლენილი მაჩვენებლის მიხედვით შესაძლოა მსჯელობა სავარაუდო დიაგნოზე.