გლუკაგონი | ლაბორატორიული კვლევა

ზოგადი ინფორმაცია

გლუკაგონი 29 ამინომჟავისგან შემდგარი პეპტიდური ჰორმონია, რომელიც სინთეზდება პანკრეასის ალფა კუნძულოვანი უჯრედების და ჰიპოთალამუსის მიერ.

ჰიპოთალამური გლუკაგონის ფუნქცია ბოლომდე შესწავლილი არაა.

პანკრეასის გლუკაგონი მონაწილეობს ნახშირწყლების მეტაბოლიზმში. მისი ფუნქცია ინსულინის საპირისპიროა: სტიმულირდება ჰიპოგლიკემიის პირობებში და იწვევს სისხლში შაქრის დონის მატებას. გლუკაგონის ჰიპერგლიკემიური ეფექტი ხორციელდება ღვიძლში გლიკოგენოლიზის (გლიკოგენის დაშლა) და გლუკონეოგენეზის (გლუკოზის სინთეზის) გზით. სისხლში შაქრის კონცენტრაციის რეგულირების შემდეგ, გლუკაგონი ინაქტივირდება.

გლუკაგონის მეტაბოლიზმზე გავლენას ახდენს თირკმლის ფუნქციური მდგომარეობა. თირკმლის უკმარისობისას ვლინდება გლუკაგონის მაღალი მაჩვენებელი უზმოზე.

გლუკაგონის ჭარბი სეკრეცია იწვევს ჰიპერგლიკემიას. როდესაც ინსულინოთერაპიით რეგულირდება გლუკოზის კონცენტრაცია სისხლში, გლუკაგონის მაჩვენებელიც ნორმას უბრუნდება.

გლუკაგონომები პანკრეასის  იშვიათი  სიმსივნეებია, რომლებიც ლანგერჰანსის კუნძულოვანი უჯრედებიდან ვითარდება და გამოიმუშავებს გლუკაგონს. იწვევს დიაბეტის, დიარეის, ერითემის სიმპტომებს.

გლუკაგონის მომატებული მაჩვენებელი აღინიშნება კარცინოიდული სიმსივნეების, ჰეპატოცელულური კარცინომების და სხვა  ნეიროენდოკრინული სიმსივნეების დროს.

გლუკაგონის მაჩვენებლის დაქვეითება ან არარსებობა, ზოგჯერ გვხვდება დიპი I დიაბეტის დროს. გლუკაგონის დეფიციტი პანკრეასის ქსოვილების დაკარგვასთანაა დაკავშირებული.

რეკომენდაციები

გლუკაგონის განსაზღვრა გამოიყენება გლუკაგონ-წარმომქმნელი სიმსივნეების და დიაბეტიანი პაციენტების დიაგნოსტიკაში.

პაციენტის მომზადება – კვლევა ტარდება უზმოდ. კვლევის ჩატარებამდე 8 საათის მანძილზე რეკომენდებულია საკვებისგან და სტრესული ფაქტორებისგან თავის შეკავება.

რეფერენტული ნორმა: ​​ < 209ნგ/ლ

გლუკაგონის დონის მატება აღინიშნება შემდეგი მდგომარეობებისას:

• გლუკაგონომების დროს (გლუკაგონის წარმომქმნელი სიმსივნეები), რომლებიც გამოვლინდება სამი ვარიანტით:

1. მიგრაციული ნეკროლიზური ერითემა (დამახასიათებელი გამონაყარი), დიაბეტი ან გლუკოზის აუტანლობა, წონის კლება, ვენური თრომბოზები. ეს ფორმა ვლინდება გლუკაგონის ძალიან ამღალი მაჩვენებლით.
2. მეორე ვარიანტი ასოცირებულია მძიმედ მიმდინარე დიაბეტთან
3. მესამე ვარიანტი ასოცირებულია მრავლობითი ენდოკრინული ნეოპლაზიების სინდრომთან და გლუკაგონიშ შედარებით დაბალი მაჩვენებლებით ხასიათდება.

• დიაბეტი. პლაზმის გლუკაგონის არადექვატური სეკრეცია და მწვავე ჰიპერგლიკემია, ტიპი I შაქრიანი დიაბეტით პაციენტებში მიუთიტებს ჰორმონის პარადოქსულ გამოყოფაზე, რაც დაავადების სიმძიმის მაჩვენებელია. მეორე მხრივ, ჰიპოგლიკემიის ფონზე არსებული გლუკაგონის დაბალი მაჩვენებელი, გლუკოზის მეტაბოლიზმის რეგულაციის მოშლაზე მიუთითებს.
• მწვავე პანკრეატიტი
• თირკმლის ქრონიკული უკმარისობა
• სტრესული მდგომარეობები: ტრავმა, დამწვრობა, ქირურგიული ჩარევა და სხვა
• ღვიძლის ციროზი
• სისხლის ჰიპეროსმოლარობა (სისხლში მარილების მაღალი და წყლის დაბალი შემცველობა)
• ჰიპოგლიკემია

გლუკაგონის დაბალი მაჩვენებლები აღინიშნება შემდეგი მდგომარეობებისას:

• პანკრეასის ქსოვილის განლევისას
• ქრონიკული პანკრეატიტისას
• ცისტური ფიბროზის დროს