განავლის ბაქტერიოლოგიური გამოკვლევა (შიგელა, სალმონელა)

სამედიცინო პრაქტიკაში დიარეის სინდრომი მესამე ყველაზე გავრცელებული სინდრომია.

პაციენტთა უმეტესობას ახასიათებს მსუბუქი ინფექცია, თუმცა არსებობს ასევე მძიმე ფორმებიც, რომლებიც ხასიათდება ხშირი დეფეკაციით (3-40 დღეში), დაბალი კონსისტენციის განავლით (ზოგჯერ წყლიანი) და დიდი რაოდენობით სითხის დაკარგვით, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს წყალ-ელექტროლიტური დისბალანსი და შედეგად მძიმე ჰემოდინამიკური დარღვევები (კარდიოვასკულური კოლაფსი).

დიარეას იწვევენ მთელი რიგი ვირუსები, ბაქტერიები, ჭიები და უმარტივესები, ზოგიერთ შემთხვევაში კი სოკოებიც. ნაწლავის დისბაქტერიოზმა ანტიბიოტიკების ხანგრძლივი გამოყენების შემდეგ, ასევე შეიძლება გამოიწვიოს დიარეა (ამ შემთხვევაში სასურველია გაკეთდეს გამოკვლევა დისბაქტერიოზსა და Clostridium difficile ToxA/ToxB-ზე).

როგორ მოვემზადოთ ტესტისთვის/მასალის შეგროვების წესები

განავლის ბაქტერიოლოგიური კვლევა უნდა ჩატარდეს დაავადების დაწყებიდან რაც შეიძლება მალე.

განავლის ბაქტერიოლოგიური გამოკვლევისთვის საკვლევი მასალის შეგროვება ხორციელდება:

• ანტიბაქტერიული და ანტისოკოვანი საშუალებებით მკურნალობის დაწყებამდე.
• ანტიბაქტერიული და ანტისოკოვანი მედიკამენტებით მკურნალობის კურსის დასრულებიდან – არა უადრეს 7-10 დღის შემდეგ.
• ანტიბაქტერიული და ანტისოკოვანი მკურნალობის ფონზე ექიმის დანიშნულებისამებრ.

• კვლევისთვის სპეციალური მომზადება საჭირო არ არის.
• საკვლევი მასალა გროვდება სტერილურ კონტეინერში, ხრახნიანი და მასალის შესაგროვებელი კოვზიანი თავსახურით.
• კვლევისას, განავალი არ უნდა შეიცავდეს ისეთ მინარევებს, როგორიცაა შარდი, ამიტომ განავლის შეგროვებამდე უნდა მოშარდოთ, რათა გამორიცხოთ შარდის შეღწევის შესაძლებლობა განავალში.
• განავალი გროვდება სტერილური ზედაპირიდან – ე.წ. ღამის ქოთანი ან „სუდნო“, რომელიც კარგად არის გარეცხილი საპნით, რამდენჯერმე ჩამორეცხილი ონკანის წყლით, შემდეგ კი მდუღარე წყლით დამუშავებული და გაგრილებული. აკრძალულია ქოთნის ზედაპირის დამუშავება სადეზინფექციო საშუალებებით.
• საკვლევი მასალის აღება ხდება სპეციალური კოვზით, რომელიც დამონტაჟებულია სტერილური კონტეინერის სახურავზე, კონტეინერის მოცულობის არაუმეტეს 1/3-ის ოდენობით (10 გრამამდე – 1 კოვზი).
• შეგროვებისას აუცილებლად უნდა მოხდეს მასალის თხევადი ნაწილის – განსაკუთრებით ლორწოვანი და სისხლიანი ნაწილების შეგროვება, ასეთის არსებობის შემთხვევაში.
• ნუ შეავსებთ კონტეინერს ბოლომდე!
• კონტეინერში განავლის შეგროვების შემდეგ, დაახურეთ კონტეინერს თავსახური მჭიდროდ და მოიტანეთ მასალა ლაბორატორიულ ცენტრში.
• საკვლევი მასალა შეგროვებიდან ერთი საათის განმავლობაში უნდა იქნას მოტანილი ლაბორატორიაში. თუ ერთი საათის განმავლობაში ვერ შეძლებთ საკვლევი მასალის ლაბორატორიაში მოტანას, მაშინ ის დაუყოვნებლივ უნდა შეინახოთ მაცივარში, +2–8 °С ტემპერატურაზე, მაქსიმუმ 2 საათის განმავლობაში.