აქტიური ვიტამინი B12 (ჰოლოტრანსკობალამინი) | ლაბორატორიული კვლევა

ციანკობალამინი აუცილებელია ერითროციტების ნორმალური მომწიფებისთვის, ის მოქმედებს როგორც კოენზიმი ნუკლეინის მჟავების – დნმ-ის და რნმ-ის, და მეთიონინის სინთეზში. მეთიონინი აუცილებელია ფოლიუმის მჟავას სინთეზისთვის, რომელიც უზრუნველყოფს ნორმობლასტური ტიპის ჰემატოპოეზს.

ციანოკობალამინი უზრუნველყოფს ლიპოპროტეინების სინთეზს მიელინის ქსოვილში და ასევე, გლუტათიონის სინთეზს (აქედან გამომდინარე, მის დეფიციტს თან ახლავს პერნიციოზული ანემიის, ნეიტროპენიის და ნევროლოგიური დარღვევების განვითარება).

სპეციფიური ცილა ტრანსკობალამინი   ახორციელებს კობალამინების ტრანსპორტირებას სისხლის პლაზმაში. ტრანსკობალამინი-კობალამინის კომპლექსს ეწოდება ჰოლოტრანსკობალამინი (HoloTC) ან აქტიური ვიტამინი B12. HoloTC შეადგენს სისხლში მოცირკულირე ვიტამინი B12-ის მხოლოდ 25%-ს, თუმცა წარმოადგენს ვიტამინი B12-ის ერთადერთ ფორმას, რომელიც შეიძლება შეიწოვოს სხეულის უჯრედების მიერ.

ჰოლოტრანსკობალამინის (აქტიური ვიტამინი B12) განსაზღვრას რამდენიმე უპირატესობა აქვს:

• პირველი ადრეული მარკერი, რომელიც მიუთითებს B12 ვიტამინის ადრეულ დეფიციტზე, ხანმოკლე ნახევარგამოყოფის პერიოდის გამო;
• შეიცავს ბიოლოგიურად აქტიურ ვიტამინ B12-ს;
• აქტიური ვიტამინ B12-ის დაბალი დონე მიუთითებს ვიტამინ B12-ის დეფიციტზე, თუმცა მთლიანი ვიტამინ B12-ის დონე შეიძლება იყოს ნორმის ფარგლებში;

ვიტამინი B12 არ წარმოიქმნება ორგანიზმში და ამიტომ უნდა იქნას მიღებული საკვებით. ვიტამინს შეიცავს ცხოველური წარმოშობის პროდუქტები, მაგ. რძე, ყველი, კვერცხი, ხორცი, მიდიები და კიბოსნაირები.

ვიტამინი B12 შეიწოვება თეძოს ნაწლავის დისტალურ ნაწილში, ამ შემთხვევაში შეწოვის წინაპირობაა მისი დაკავშირება შინაგან ფაქტორთან – კუჭის მიერ გამოყოფილ გლიკოპროტეინთან.

ვიტამინ B12-ის შეწოვა ჩვეულებრივ დამოკიდებულია: 1) კუჭში შინაგანი ფაქტორის სეკრეციაზე; 2) დისტალური ნაწლავის ლორწოვანი გარსის მთლიანობაზე; 3) პლაზმაში ტრანსკობალამინის არსებობაზე საკმარისი რაოდენობით; 4) ნაწლავის მიკროფლორის მდგომარეობაზე (ზოგიერთმა ბაქტერიამ შეიძლება ხელი შეუშალოს შეწოვას, ვინაიდან ვიტამინი აუცილებელია მათი სასიცოცხლო აქტივობისთვის). ნაწლავში არასაკმარისი შეწოვა არის ვიტამინ B12-ის დეფიციტის მთავარი მიზეზი.

საკვებიდან B12 ვიტამინის არასაკმარისი მიღება ხდება ხანდაზმულებში და ვეგეტარიანელებში.

ვიტამინ B12-ისა და ფოლიუმის მჟავას შედარებითი დეფიციტი შეიძლება განვითარდეს ორსულობის დროს, ამ ვიტამინებზე ორგანიზმის გაზრდილი მოთხოვნილების გამო.

ვიტამინ B12-ის დეფიციტმა, მკურნალობის გარეშე, შეიძლება გამოიწვიოს ანემია, ადვილად დაღლა, კუნთების სისუსტე, ნაწლავებისა და კუჭის პრობლემები, ნერვების დაზიანება და განწყობისა და კოგნიტური ფუნქციის ცვლილება.

როგორ უნდა მოვემზადოთ ტესტისთვის?

ტესტისთვის სასურველია უზმოდ ყოფნა.

ტესტის ჩატარება მიზანშეწონილია B12 ვიტამინის შესაძლო ინექციამდე.

რეკომენდებულია ტესტამდე მინიმუმ 12 საათის განმავლობაში შეიზღუდოს ალკოჰოლის მიღება, მოწევა და მძიმე ფიზიკური აქტივობა.