პანკრეასის ელასტაზა (განავალი) | ლაბორატორიული კვლევა

ელასტაზა წარმოადგენს პანკრეასის მიერ გამოყოფილი მთლიანი ფერმენტების 6%-ს. ის თორმეტგოჯა ნაწლავში ტრიფსინის მიერ აქტიურდება, დეგრადაციის გარეშე გაივლის წვრილ ნაწლავში და კონცენტრირდება განავალში (ორგანიზმიდან გამოიყოფა განავლით).

ელასტაზას აღმოჩენა და განსაზღვრა შესაძლებელია განავალში, როდესაც ადამიანის პანკრეასი ნორმალურად ფუნქციონირებს. განავალში მისი დონე მცირდება მაშინ, როდესაც პანკრეასის ეგზოკრინული ქსოვილები არ აწარმოებენ საკმარის ელასტაზას და სხვა საჭმლის მომნელებელ ფერმენტებს. ამ მდგომარეობას ეწოდება ეგზოკრინული პანკრეასის უკმარისობა.

ეგზოკრინული პანკრეასის უკმარისობა ვითარდება მაშინ, როდესაც გამოთავისუფლებული და წვრილ ნაწლავში ტრანსპორტირებული ფერმენტების რაოდენობა არასაკმარისია საკვების სათანადო მონელებისა და საკვები ნივთიერებების ათვისებისთვის. ნებისმიერმა მდგომარეობამ, რომელიც ბლოკავს პანკრეასის სადინრებს ან აზიანებს ან ანადგურებს უჯრედებს, რომლებიც წარმოქმნიან ელასტაზას, შეიძლება გამოიწვიოს პანკრეასის უკმარისობა. ის ხშირად გვხვდება ისეთი დაავადებებისას, როგორიცაა ქრონიკული პანკრეატიტი და ზოგჯერ პანკრეასის კიბო. ბავშვებში ის ყველაზე ხშირად ასოცირდება ცისტურ ფიბროზთან (CF) ან შვაჩმან-დიამონდის სინდრომთან (SDS). I ტიპის დიაბეტის დროს ელასტაზას კონცენტრაციის დაქვეითება აღინიშნება 50%-ზე მეტ შემთხვევაში, ხოლო II ტიპის დიაბეტის მქონე პაციენტების მხოლოდ 35%-ს აქვს ფერმენტების დაბალი დონე.

იმის გამო, რომ ელასტაზას ტესტის სპეციფიურობა არის 90-100% და მგრძნობელობა – 93-98%, ეს გამოკვლევა სწრაფი და ზუსტი დიაგნოსტირების საშუალებას იძლევა.

როგორ მოვემზადოთ ტესტისთვის/მასალის შეგროვების წესები

საკვლევ მასალას წარმოადგენს განავალი, რომელიც გამოიყოფა დღის ნებისმიერ დროს.

• თუ თქვენ იღებთ პანკრეასის ფერმენტებს, შეიძლება ექიმმა მოგთხოვოთ მათი შეწყვეტა განავლის შეგროვებამდე 5 დღით ადრე.

კვლევისთვის განავლის შეგროვების წესები

• კვლევისთვის განავლის შეგროვებამდე, ჯერ უნდა შეიძინოთ სპეციალური კონტეინერი.
• განავლის ნიმუში გროვდება სუფთა კონტეინერში.
• ნიმუში უნდა იყოს ჩამოყალიბებული (არა წყლიანი) და არ უნდა იყოს დაბინძურებული შარდით ან წყლით (განავლის შეგროვებამდე უნდა მოშარდოთ).
• ნიმუშების აღება ხდება ფეკალური მასის შუა ნაწილიდან კოვზით, რომელიც მოთავსებულია სპეციალურ ჭურჭელში ფეკალური მასალის შესაგროვებლად. ანალიზისთვის საკმარისია ჭურჭლის მოცულობის 1/3 ან 10-15გ განავალი.
• კონტეინერი დაუყოვნებლივ უნდა მიიტანოთ ლაბორატორიაში.