თუთია | ის, რაც უნდა ვიცოდეთ

თუთია არის აუცილებელი მიკროელემენტი ყველა ორგანიზმისთვის. ადამიანებში სხეულის ზრდა და განვითარება მკაცრად არის დამოკიდებული თუთიის მიკროელემენტებზე.

თუთია არის ადამიანის ჯანმრთელობისთვის აუცილებელი საკვები ნივთიერება და გააჩნია ანტიოქსიდანტური სტრესის და ანთების საწინააღმდეგო ფუნქციები. მის დეფიციტსა და გულ-სისხლძარღვთა დაავადებების განვითარებას შორის კავშირი დადასტურებულია მრავალი გამოკვლევით. თუთიის დამატებამ შეიძლება შეამციროს ათეროსკლეროზის რისკი და დაიცვას მიოკარდიუმის ინფარქტისა და იშემიის/რეპერფუზიის დაზიანებისგან.

თუთია საჭიროა ორგანიზმში მრავალი პროცესისთვის, მათ შორის :

• გენის გამოხატულება;
• ფერმენტული რეაქციები;
• იმუნური ფუნქცია;
• ცილის სინთეზი;
• დნმ სინთეზი;
• ჭრილობის შეხორცება;
• ზრდა და განვითარება.

თუთია ასევე მონაწილეობს გემოსა და ყნოსვის შეგრძნებებში.

კვების წყაროები

ხორცი, ფრინველი და ზღვის პროდუქტები მდიდარია თუთიით. ზოგიერთი მცენარეული საკვები, როგორიცაა პარკოსნები და მარცვლეული, წარმოადგენს თუთიის ძლიერ წყაროს.

• მოლუსკები: ხამანწკები, კრაბი, ლობსტერი;
• საქონლის ხორცი;
• მეფრინველეობა;
• ღორის ხორცი;
• პარკოსნები;
• თხილი, თესლი;
• მარცვლეული.

დანამატები

თუთია ხელმისაწვდომია დანამატის სახით აბების და პასტილების სახით. თუთიის ჭარბმა რაოდენობამ შეიძლება ხელი შეუშალოს რკინისა და სპილენძის შეწოვას.

მაღალმა დოზებმა ასევე შეიძლება გამოიწვიოს გულისრევა და ღებინება. ამიტომ მნიშვნელოვანია, რომ არ მიიღოთ დამატებითი თუთია ექიმთან კონსულტაციის და მისი რეკომენდაციის გარეშე.

დეფიციტი

თუთია ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი მიკროელემენტია. თუთიის დეფიციტი ჯანმრთელობის მთავარი პრობლემაა მთელ მსოფლიოში. დეფიციტის მიზეზები შეიძლება იყოს კვების, იატროგენული, გენეტიკური ან დაავადების შედეგი.

თუთიის მძიმე დეფიციტი იწვევს სიმპტომებს, როგორიცაა პუსტულარული დერმატიტი, ალოპეცია, წონის დაკლება, დიარეა, იმუნური დისფუნქციის მეორადი ინფექციები, ჰიპოგონადიზმი და წყლულების შეხორცების პრობლემები.

თუთიის დეფიციტი იწვევს არასპეციფიკური და სპეციფიკური იმუნური პასუხის ფუნქციის დაქვეითებას და შესაბამისად, ბაქტერიული, ვირუსული და სოკოვანი ინფექციებისადმი მგრძნობელობის გაზრდას.

თუთიის დეფიციტის რისკ-ჯგუფები:

• ორსული ქალები (ლაქტაციის პერიოდში ეზრდებათ თუთიის მიღების საჭიროება ნაყოფისთვის);
• ვეგეტარიანელები/ვეგანები. თუთიის მიღება შესაძლებელია მცენარეული საკვებით, როგორიცაა მთლიანი მარცვლეული, მაგრამ მცენარეულ საკვებს უფრო დაბალი ბიოშეღწევადობა აქვს ორგანიზმში, ვიდრე ცხოველურ საკვებს;
• შარდის მეშვეობით თუთიის შეწოვის დაქვეითება, რაც იწვევს მის დეფიციტს;
• ადამიანები, რომლებიც კარგად ვერ გადაამუშავებენ თუთიას საჭმლის მომნელებელი სისტემის დარღვევების გამო, როგორიცაა ნაწლავის ანთებითი დაავადებები, ან რომლთაც ჩაუტარდათ კუჭ-ნაწლავის ოპერაცია;
• ღვიძლის ან თირკმელების ქრონიკული დაავადების მქონე პირები.

დეფიციტის ნიშნებია:

• გემოვნების ან ყნოსვის დაკარგვა;
• მადის დაქვეითება;
• დეპრესიული განწყობა;
• დაქვეითებული იმუნიტეტი;
• ჭრილობის დაგვიანებული შეხორცება;
• დიარეა;
• თმის ცვენა.

ტოქსიკურობა

ტოქსიკურობა წარმოიქმნება ძირითადად თუთიის დანამატებიდან და არა საკვებიდან.

ტოქსიკურობის ნიშნებია:

• გულისრევა, ღებინება;
• მადის დაქვეითება;
• მუცლის ტკივილი ან კრუნჩხვები;
• თავის ტკივილი;
• დიარეა.

პროფილაქტიკა

ზემოთ აღნიშნული სიმპტომების გამოვლენისას აუცილებელია შეიმოწმოთ თუთიის დოზა ორგანიზმში, რათა თავიდან იქნას აცილებული მისი სიჭარბით ან დეფიციტით გამოწვეული დაავადებები. დოზის განსაზღვრა ხდება სპეციალური ტესტის ჩატარებით, რომლიც შეგიძლიათ სინევოს ლაბორატორიების ნებისმიერ ფილიალში.

1)თუთია Zn | ლაბორატორიული კვლევა

2)თუთია Zn (შარდი) | ლაბორატორიული კვლევა

წყარო

• https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29926844/
• https://www.hsph.harvard.edu/nutritionsource/zinc/
• https://www.hsph.harvard.edu/nutritionsource/zinc/
• https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29926844/
• https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11115789/
• https://www.healthline.com/nutrition/zinc#what-it-is/

ლაბორატორია „სინევო“ გთავაზობთ შემდეგ კვლევებს:

Aleksandre Tsintsabadze