საერთო ბილირუბინი | ლაბორატორიული კვლევა

ზოგადი ინფორმაცია

ბილირუბინი არის ნაღვლის ერთ-ერთი მთავარი კომპონენტი. ის წარმოიქმნება მაკროფაგებში ჰემის ფრაქციის ფერმენტული კატაბოლიზმის შედეგად სხვადასხვა ჰემოპროტეინებისგან.

მოცირკულირე ბილირუბინის დაახლოებით 80% მიღებულია ასაკოვანი ერითროციტებიდან. როდესაც მოცირკულირე ერითროციტები მიაღწევენ თავიანთი ნორმალური ცხოვრების დასასრულს, დაახლოებით 120 დღის შემდეგ, ისინი ნადგურდებიან რეტიკულოენდოთელური უჯრედების მიერ, ამ დროს გამოყოფილი ჰემის დაჟანგვისას წარმოიქმნება ბილივერდინი, რომელიც თავის მხრივ მეტაბოლიზდება ბილირუბინად.

მოცირკულირე ბილირუბინის დარჩენილი 15-20% წარმოიქმნება სხვა წყაროებიდან: ძვლის ტვინის მომწიფებული ერითროციტების განადგურების ან ჰემის შემცველი სხვა ცილების – ღვიძლის ციტოქრომების, კუნთების მიოგლობინის, ფერმენტების მეტაბოლიზმის შედეგად.

ამგვარად წარმოქმნილი ბილირუბინი (არაკონიუგირებული) ცირკულირებს სისხლში და გადადის ღვიძლში, ხსნადი ბილირუბინ-ალბუმინის კომპლექსის სახით. ღვიძლში ის კონიუგირდება გლუკურონის მჟავასთან UDP-გლუკურონილ ტრანსფერაზების ზემოქმედებით. კონიუგირებული ბილირუბინი მოიცავს ბილირუბინ-მონოგლუკურონიდს, რომელიც ჭარბობს ღვიძლში და ბილირუბინ-დიგლუკურონიდს, რომელიც ჭარბობს ნაღვლის სითხეში. კონიუგირებული ბილირუბინი ტრანსპორტირდება ნაღვლის სადინრებში, საიდანაც იგი ნაღველთან ერთად გამოიყოფა, გადადის ნაწლავში და გარდაიქმნება ურობილინოგენად და სტერკობილინოგენად. სტერკობილინოგენი და ურობილინოგენის მცირე ნაწილი განავლით გამოიყოფა;

შრატში ბილირუბინის დონე იზრდება, როდესაც ბილირუბინის წარმოება აღემატება მის მეტაბოლიზმსა და ექსკრეციას. კლინიკურად ჰიპერბილირუბინემია ვლინდება სიყვითლის სახით – კანისა და სკლერის ყვითელი პიგმენტაციით.